شاخه ی نرم تنان
شاخه ی نرم تنان
با حدود 100000 گونه ی زنده شناخته شده و حدود 35000 گونه ی فسیلی پس از بندپایان دارای بیشترین گونه اند .
مشخصات عمومی :تقارن دوطرفه دارند یا بدون تقارن اند ، بدن نرم بدون زایده ، ناحیه ی سر اغلب نامشخص ، دارای چین خوردگی پشتی جانبی است ، دیواره ی بدن پوششی به جبه (Mantle) یا پالیوم (Pallium) را تشکیل داده و در برگیرنده ی فضایی به نام فضای جبه (Mantle Cavity) است . جبه ترشح کننده ی صدف است . پایماهیچه ای و پهن جهت خزیدن ، شنا و یا نقب زدن دارند . حفره ی عمومی از نوع حقیقی منتها از نوع پروتوستوم و لوله گوارش U شکل به همراه اندام آرواره ای به نام رادولا (Radula) یا سوهانک است . دستگاه تنفسی از طریق آبششها و یا ششها ، دستگاه گردش خون از نوع متانفریدی ، دستگاه عصبی با چهار جفت گانگلیون به نامهای ، سری (Cerebal) ، پایی (Pedal) ، احشایی (Visceral) و جانبی (Pleural) به همراه حلقه ی عصبی دور مری و رابط های طولی و عرضی است . جنس نر و ماده جدا ، بعضا هرمافرودیت ، تخم گذار ، و شکافتگی تخم مارپیچی است ، مراحل رشد از طریق لارو ولیگر (Veliger) ، تروکوفور (Trochophore) و یا لارو گلوکیدیوم (Glochidium) صورت می گیرد .
رده بندی شاخه ی نرم تنان :1- رده ی کیتودرمومورفا (Chaetodermomorpha)2- رده ی نئومینومورفا (Neomeniomorpha یا Solenogaster)3- رده ی تک صدفان (Monoplacophora)4- رده ی بسیار صدفان (Polyplacophora)5- رده ی ناوپایان (Scaphopoda)6- رده ی شکم پایان (Gastropoda)7- رده ی دو کفه ای ها (Pelecypoda یا Bivalvia)8- رده ی سرپایان (Cephalopoda)
· کتاب جانورشناسی بی مهرگان ، تألیف دکتر شاهرخ پاشایی راد (1384)